Saltar al conteníu

Alfabetu francés

De Wikipedia
Sistema d'escrituraAlfabetu francés
Tipos alfabetu deriváu del llatín
Llingües francés
Formáu por A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z, Æ, À (es) Traducir, É (es) Traducir, È (es) Traducir, Ù,  (es) Traducir, Ê (es) Traducir, Î (es) Traducir, Ô (es) Traducir, Û (es) Traducir, Ë, Ï (es) Traducir, Ü (es) Traducir, ÿ (es) Traducir, Œ y Ç
Cambiar los datos en Wikidata

L'alfabetu francés (alphabet français en francés) son los símbolos alfabéticos utilizaos nel idioma francés. Inclúi les 26 lletres del alfabetu llatín modernu, les 14 que se formen añader signos diacríticos (13 vocales acentuaes y el grafema cedilla «ç») y 2 lligaduresæ» y «œ»). Poro, componen l'alfabetu francés 42 lletres en total.

Coles mesmes, el francés tien numberosos dígrafos (ch, ph, ss, gu, gue,...).

Alfabetu llatín modernu — 26 lletres
A a B b C c D d E e F f G g H h I i J j K k L l M m
N n O o P p Q q R r S s T t U u V v W w X x Y y Z z
Alfabetu propiu — 16 lletres
À à Â â Æ æ Ç ç É é È è Ê ê Ë ë
Î î Ï ï Ô ô Œ œ Ù ù Û û Ü ü Ÿ ÿ

Pronunciación

[editar | editar la fonte]
Lletra Nome Pronunciación (AFI) Diacríticos y lligadures
A a /a/ Àà, Ââ, Ææ
B /be/
C /se/ Çç
D /de/
E e /ə/ Éé, Èè, Êê, Ëë
F effe /ɛf/
G /ʒe/
H ache /aʃ/
I i /i/ Îî, Ïï
J ji /ʒi/
K ka /ka/
L elle /ɛl/
M emme /ɛm/
N enne /ɛn/
O o /o/ Ôô, Œœ
P /pe/
Q qu /ky/
R erre /ɛʁ/
S esse /ɛs/
T /te/
U u /y/ Ùù, Ûû, Üü
V /ve/
W double vé /dubləve/
X ixe /iks/
Y i grec /iɡʁɛk/ Ÿÿ
Z zède /zɛd/

Les vocales son a, e, i, o, u, y; les semivocales son w ya y (esta postrera raramente y en dellos sitios, como por casu en Bélxica).

Diacríticos

[editar | editar la fonte]
Los trelce vocales acentuaes complementaries
Diacríticu A a Y y I i O o O o Y y
Acentu agudu É é
Acentu grave À à È è Ù ù
Acentu circunflexu  â Ê ê Î î Ô ô Û û
Diéresis Ë ë Ï ï Ü ü Ÿ ÿ

El francés utiliza 5 signos diacríticos:

  • Sobre les vocales:
    • Acentu agudu (en francés accent aigu, pronunciáu /aksɑ̃ egy/) ( ´ ) - Solo úsase sobre la lletra e (É). Ye'l diacríticu que más s'usa en francés y representa siempres el soníu /e/).
    • Acentu grave (en francés accent grave, pronunciáu /aksɑ̃ gʁav/) ( ` ) - Úsase sobre les vocales a, e y u (À, È, Ù). Ye bien corriente na lletra e, allargando la so pronunciación. Na a y la u apaez en delles pallabres d'usu corriente nes que precisa'l so significáu pero ensin modificar la so fonética.
    • Acentu circunflexu (en francés accent circonflexe, pronunciáu /aksɑ̃ siʁkɔ̃flɛks/) ( ^ ) - Usar coles vocales a, e, i, o y u (Â, Ê, Î, Ô, Û). Ye bastante corriente nes lletres a, e y u a les que puede modificar fonéticamente cerrándoles o allargar según la rexón. Sobre la i y la u apaez residualmente representando una antigua lletra muda anguaño sumida.
    • Diéresis o crema: (en francés tréma, pronunciáu /tʁema/) ( ¨ ) - Apaez sobre les lletres e, i, u y y (Ë, Ï, Ü, Ÿ). Usar pa evitar la formación d'un dígrafu vocálicu: sobre la e como en Noël (/nƆƐl/), sobre la i como en haïr (/aiʁ/), sobre la u de nomes propios y pallabres pocu comunes como capharnaüm (/kafaʁnaɔm/), y sobre la y de dellos nomes propios como l'Haiÿ-les-Roses (lajleʁoz/). Tamién sobre una e muda pa forzar la pronunciación de la vocal muda precedente d'un dígrafu consonánticu como en aiguë (/egy/).
  • So la c:
    • Cedilla (en francés c cédille, pronunciáu /se sedij/) - Trátase d'añader una virgulilla ( ¸ ) so la lletra c (Ç). Utilizar pa indicar la pronunciación /s/ y non /k/ delantre de les lletres a, o y u como por casu ça (/sa/).

Lligadures

[editar | editar la fonte]
  • Æ æ - (en francés y dans l'a, pronunciáu /ə dãlɑ/) Por casu en tænia (/tenja/), ex æquo (/ɛgzeko/) o cæcum (/sekɔm/).
  • Œ œ - (en francés y dans l'o, pronunciáu /ə dãlo/) Por casu en œil (/œj/), fœlos tos (/fetys/) o bœuf (/bœf/).

Referencies

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]