Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πάπας Στέφανος Η΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πάπας
Στέφανος Η΄
Από14 Ιουλίου 939
ΈωςΟκτώβριος 942
ΠροκάτοχοςΛέων Ζ΄
ΔιάδοχοςΜαρίνος Β΄
Προσωπικά στοιχεία
ΓέννησηΡώμη, Παπικά Κράτη
Θάνατοςτέλη Οκτωβρίου 942
Ρώμη, Παπικά Κράτη

Ο Πάπας Στέφανος Η΄ (πέθανε τον Οκτώβριο του 942) ήταν Πάπας της Ρώμης και νόμιμος κυβερνήτης στα Παπικά Κράτη από τις 14 Ιουλίου 939 μέχρι τον θάνατο του. Η Παποσύνη του επικράτησε την σκοτεινή εποχή γνωστή ως "Saeculum obscurum" στην οποία η Αγία Έδρα ήταν στην Ρώμη υπό την πραγματική εξουσία των Κομήτων του Τούσκουλου. Ο προστάτης του Αλμπέρικ Β΄ του Σπολέτο και ο βασιλιάς της Ιταλίας Ούγος της Προβηγκίας βρέθηκαν στην εποχή του σε σύγκρουση.

Ο Στέφανος Η΄ γεννήθηκε από Ρωμαϊκή οικογένεια, πριν γίνει Πάπας υπηρετούσε στην εκκλησία των Αγίων Σιλβέστρου και Μαρτίνου.[1] Με την άνοδο του στον Παπικό θρόνο η προσοχή του στράφηκε στην Δυτική Φραγκία, στις αρχές του 940 δήλωσε την στήριξη του στον Λουδοβίκο Δ΄ της Γαλλίας. Οι υποτελείς του Ούγος ο Μέγας και Ερβέρτος Β΄ του Βερμαντουά είχαν εξεγερθεί εναντίον του, τους υποστήριξε και ο Όθων Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.[2] Ο Στέφανος Η΄ έστειλε έναν Λεγάτο στους επαναστάτες με την εντολή να υποταχθούν στον βασιλιά τους και με την ποινή του αφορισμού. Η αποστολή δεν πέτυχε τον τελικό της στόχο, ωστόσο πολλοί επίσκοποι που υποστήριξαν τον Ούγο και τον Ερβέρτο τους απαρνήθηκαν.[3] Ο Στέφανος Η΄ πήρε θάρρος και αποφάσισε να διαλύσει οριστικά την συμμαχία, πρόσφερε στον γιο του Ερβέρτου Β΄ επίσκοπο Ούγο την αρχιεπισκοπή του Ρεμς.[4] Ο Στέφανος Η΄ τους έστειλε άλλον έναν Λεγάτο μαζί με το Πάλλιον και με εντολή να υποταχθούν στον βασιλιά τους Λουδοβίκο Δ΄.[5]

Οι επίσκοποι πληροφορήθηκαν την απειλή του Πάπα ότι αν ως τα Χριστούγεννα δεν αναγνωρίσουν τον Γάλλο βασιλιά θα αφοριστούν.[6] Ακολούθησε νέο μεγάλο κύμα επισκόπων που δήλωσαν την υποταγή τους στον Λουδοβίκο Δ΄, ολοκληρώθηκε από όλους τους επισκόπους στα τέλη του 942, ενημέρωσαν για αυτό και τον ίδιο τον Πάπα.[7] Η κυριαρχία των Κομήτων του Τούσκουλου στην Ρώμη με την σκοτεινή για τους Πάπες εποχή του Saeculum obscurum συνεχίστηκε και επί Στεφάνου Η΄. Ο κόμης Αλμπέρικ Β΄ του Σπολέτο ήταν ο πραγματικός κυρίαρχος στα Παπικά Κράτη και ο Στέφανος Η΄ δεν είχε καμιά συγγένεια ούτε με τον ίδιο ούτε την μητέρα του Μαροζία που κυριάρχησε πολλά χρόνια στο παρελθόν.[8] Ο Στέφανος επωφελήθηκε από την σύγκρουση του Αλμπέρικ Β΄ με τον Ούγο της Προβηγκίας που ξεκίνησε την πολιορκία της Ρώμης (940), συντάχθηκε με τον Ούγο.[9] Μετά από μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Αλμπέρικ Β΄ οι συνωμότες υπέστησαν σκληρές διώξεις με εκτελέσεις, φυλακίσεις και μαστιγώματα. Τα σκληρά βασανιστήρια που υπέστη ο ίδιος ο Στέφανος Η΄ και πιθανότατα κάποιοι ακρωτηριασμοί του έγιναν την ίδια περίοδο που συμπίπτει λίγο πριν τον θάνατο του.[10] Ο Αρμπέρικ Β΄ συγκάλεσε Σύνοδο στην Ρώμη (17 Αυγούστου 942), οι ανώτατοι αξιωματούχοι όπως ο Πριμικήριος του δήλωσαν την υποταγή τους.[11] Ο Πάπας Στέφανος Η΄ πέθανε περίπου δύο μήνες αργότερα, τον διαδέχθηκε ο Πάπας Μαρίνος Β΄.

Σύμφωνα με τον χρονικογράφο Μαρτίν της Οπάβα που έζησε στα τέλη του 13ου αιώνα ο Στέφανος Η΄ περιγράφεται ως Γερμανός πάπας ο οποίος ανέβηκε στον παπικό θρόνο χάρη στην έντονη εξουσία που είχε στην Ρώμη ο συγγενής του αυτοκράτορας Όθων Α΄. Ο Μαρτίνος συνεχίζει να γράφει ότι ο Όθων Α΄ αγνόησε προκλητικά τους Καρδιναλίους επιβάλλοντας με την βία τον Στέφανο ως Πάπα. Οι οπαδοί του Αλμπέρικ Β΄ τον μισούσαν λόγω της Γερμανικής του καταγωγής τον συνέλαβαν και τον κακοποίησαν σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορούσε να κάνει νέα δημόσια εμφάνιση.[12] Η άποψη αυτή έχει απαξιωθεί πλήρως από τους σύγχρονους ιστορικούς οι οποίοι υποστηρίζουν κάθετα ότι ο Στέφανος Η΄ ήταν γηγενής Ρωμαίος.[13] Ο Όθων Α΄ εκείνη την εποχή ήταν απασχολημένος στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας του με τις Γερμανικές εξεγέρσεις, δεν είχε χρόνο να ασχοληθεί με τις υποθέσεις της Αγίας Έδρας κάτι που έγινε μία δεκαετία αργότερα. Οι έντονες επεμβάσεις που έκανε υπέρ του Φράγκου βασιλιά Λουδοβίκου Δ΄ για να αντιμετωπίσει τις σε βάρος του εξεγέρσεις δεν θα μπορούσαν να γίνουν αν βρισκόταν υπό την επίδραση του Όθων Α΄.[14] Οι ακρωτηριασμοί που υπέστη έγιναν πραγματικά (942) αλλά ο πραγματικός λόγος ήταν επειδή συμμετείχε στις εξεγέρσεις εναντίον του Αλμπέρικ Β΄.

  1. Mann, σ. 213
  2. Mann, σσ. 213-214
  3. Mann, σ. 214
  4. Mann, σ. 214
  5. DeCormenin, Louis Marie; Gihon, James L., A Complete History of the Popes of Rome, from Saint Peter, the First Bishop to Pius the Ninth (1857), σ. 290
  6. Mann, σ. 214
  7. Mann, σσ. 214-215
  8. Mann, σ. 217
  9. Mann, σ. 215
  10. Norwich, John Julius, The Popes: A History (2011), σ. 76
  11. Mann, σσ. 215-216
  12. Mann, σσ. 212-213
  13. Gregorovius, Ferdinand, The History of Rome in the Middle Ages, Τομ. ΣΤ΄, σ. 633
  14. Mann, σ. 213
  • 9η έκδοση (δεκαετίας 1880) της Encyclopædia Britannica
  • Mann, Horace Kinder (1910), The Lives of the Popes in the Early Middle Ages, Vol. IV: The Popes in the Days of Feudal Anarchy, 891–999
  • Herbermann, Charles, ed. (1913). "Pope Stephen (VIII) IX" . Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company