Przejdź do zawartości

Bernhard Gigalski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bernhard Gigalski
Bernhard Gigalsky
Data i miejsce urodzenia

1866
Reszel

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 1934
Berlin-Weißensee

Profesor w Państwowej Akademii w Braniewie
Okres sprawowania

1916–1930

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Kościół katolicki

Prezbiterat

5 sierpnia 1888

Bernhard Gigalski (ur. 1866 w Reszlu, zm. 15 czerwca 1934 w Berlinie) – warmiński duchowny katolicki i teolog, profesor w Państwowej Akademii (Staatliche Akademie) w Braniewie, członek katolickiej partii Centrum.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Pomnik Kopernika w Olsztynie
Die Schlacht bei Tannenberg, Braniewo 1908
Nicolaus Coppernicus und Allenstein, 1907

Był absolwentem seminarium duchownego Liceum Hosianum w Braniewie. Po jego ukończeniu, 8 sierpnia 1888 roku, przyjął święcenia kapłańskie w katedrze we Fromborku. Przez krótki okres pełnił posługę duszpasterską w Schillingen i w Kłajpedzie. Od 1890 roku kontynuował studia na Uniwersytecie w Münster zakończone w 1893 doktoratem z teologii na podstawie dysertacji Bruno, Bischof von Segni, Abt von Monte-Cassino 1049–1123. Sein Leben und seine Schriften. Od połowy marca 1893 był wikarym w parafii św. Jakuba w Olsztynie. Znał język polski, gdyż w tym języku również głosił kazania dla wiernych[1]. Angażował się w działalność Volksverein für das Katholische Deutschland (Stowarzyszenie na rzecz Katolickich Niemiec), był prezesem oddziału. Podpisał pismo o wykluczeniu Seweryna Pieniężnego (seniora) z tego stowarzyszenia. 28 stycznia 1897 został wyznaczony na prefekta konwiktu przygimnazjalnego w Braniewie[2]. Od semestru zimowego 1898 wykładał w seminarium duchownym (od 1919 Państwowej Akademii) w Braniewie. 14 lutego 1916 został mianowany na stanowisko profesora w tej uczelni. Od 1926 nauczał również w Szkole Zamkowej w Braniewie[3][4][5].

W 1907 kandydował w wyborach do Reichstagu. Uzyskał 4170 głosów, przegrywając z Celestynem Krebsem. W tym samym roku wydał książkę o Mikołaju Koperniku i jego związkach z Olsztynem[6]. Był inicjatorem ufundowania pomnika Mikołaja z okazji 550-lecia nadania Olsztynowi praw miejskich. Popiersie wykonał berliński rzeźbiarz Johannes Götz. Pomnik odsłonięto w 1917 w pobliżu zamku w Olsztynie, po wojnie zmienił nieco lokalizację oraz inskrypcję z niemieckiej na polską[7].

Mieszkał w Braniewie przy Teichstraße 23 (obecnie plac Grunwaldu). Ostatni raz w wykazie kadry profesorskiej w Braniewie widnieje w roku szkolnym 1929/1930[8]. Zmarł w dzielnicy Berlina Weißensee[2].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Źródło[9]:

  • Bruno, Bischof von Segni, Abt von Monte-Cassino 1049–1123. Sein Leben und seine Schriften. Ein Beitrag zur Kirchengeschichte im Zeitalter des Investiturstreites und zur theolischen Literaturgeschichte des Mittelalters, Münster 1898
  • Nicolaus Coppernicus und Allenstein. Sein Studium, seine Tätigkeit als Statthalter in Allenstein, sein Entwicklungsgang zum Entdecker des neuen Weltsystems, Olsztyn 1907
  • Die Schlacht bei Tannenberg im Kriege zwischen dem Deutschen Orden und Polen am 15. Juli 1410, Braniewo 1908
  • Der Weinbau im Lande des Deutschen Ordens während des Mittelalters, Braniewo 1908

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bp Jan Obłąk Życie religijne polskiej ludności katolickiej w Olsztynie na przełomie wieków XIX i XX, Studia Warmińskie XVIII (1981)
  2. a b Wojciech Zawadzki Duchowieństwo katolickie z terenu obecnej diecezji elbląskiej w latach 1821–1945, Olsztyn 2000
  3. Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands, Beiheft 8, Anhang, 1990, str. 170
  4. Andrzej Kopiczko Vom Lyceum „Hosianum“ bis zur Staatlichen Akademie zu Braunsberg Organisatorische Änderungen und deren Umstände
  5. Jan Chłosta Słownik Warmii, Olsztyn 2002 s. 116
  6. Janusz Jasiński Tradycje kopernikańskie w Olsztynie w XIX wieku, w: Komunikaty Warmińsko-Mazurskie Olsztyn 2013
  7. pomnik mikolaja [online], visit.olsztyn.eu [dostęp 2022-09-25] (pol.).
  8. Verzeichnis der Vorlesungen an der Staatl. Akademie zu Braunsberg im Sommersemester 1929
  9. RI OPAC: Authors [online], opac.regesta-imperii.de [dostęp 2022-09-25] (niem.).