Przejdź do zawartości

Fondaparynuks

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fondaparynuks
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C31H53N3O49S8

Masa molowa

1508,26 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

104993-28-4

PubChem

5282448

DrugBank

DB00569

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

B01 AX05

Stosowanie w ciąży

kategoria B

Fondaparynuksorganiczny związek chemiczny z grupy oligosacharydów. Jest syntetycznym pentasacharydem o sekwencji identycznej z pantasacharydowymi produktami hydrolizy heparyny, zawiera jednak dodatkową grupę metylową na końcu redukującym[1]. Wybiórczo hamuje aktywny czynnik X (jest inhibitorem czynnika Xa). Jego mechanizm działania polega na odwracalnym połączeniu z cząsteczką antytrombiny, co powoduje zmiany jej konformacji, co zwiększa zdolność unieczynniania czynnika X.

Biologiczny okres półtrwania leku wynosi około 15 godzin, może więc być stosowany 1 raz dziennie. Nie podlega metabolizmowi w organizmie i w postaci niezmienionej zostaje wydalony przez nerki.

Większość badań klinicznych wskazuje, że jest skuteczniejszy od enoksaparyny (jednej z heparyn drobnocząsteczkowych) w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (VTE) u osób poddawanych dużym zabiegom ortopedycznym[2][3][4].

Fondaparynuks jest zarejestrowany jako lek pod nazwą Arixtra[1] w profilaktyce przeciwzakrzepowej po dużych operacjach kończyn dolnych i okolic jamy brzusznej, a także osobom o dużym ryzyku VTE. Ponadto stosuje się go po zawale mięśnia sercowego, w chorobie wieńcowej i po zabiegu pomostowania aortalno-wieńcowego (tzw. by-pass). Stosuje się go w dawce 2,5 mg raz dziennie, zazwyczaj podskórnie (w niektórych przypadkach pierwsza dawka dożylnie). Z powodu braku badań nie zaleca się stosowania go u osób poniżej 17 roku życia[5][6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Fondaparinux, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00569 (ang.).
  2. Alexander G.G. Turpie i inni, Fondaparinux vs enoxaparin for the prevention of venous thromboembolism in major orthopedic surgery: a meta-analysis of 4 randomized double-blind studies, „Archives of Internal Medicine”, 162 (16), 2016, s. 1833–1840, DOI10.1001/archinte.162.16.1833, PMID12196081. Tłumaczenie na j. polski: Porównanie fondaparynuksu i enoksaparyny w zapobieganiu żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej po dużych operacjach ortopedycznych - metaanaliza [online], www.mp.pl [dostęp 2019-03-26].
  3. Michael Rud Lassen i inni, Postoperative fondaparinux versus preoperative enoxaparin for prevention of venous thromboembolism in elective hip-replacement surgery: a randomised double-blind comparison, „The Lancet”, 359 (9319), 2002, s. 1715–1720, DOI10.1016/S0140-6736(02)08652-X, PMID12049858. Tłumaczenie podsumowania na j. polski: Fondaparynuks skuteczniej niż enoksaparyna zapobiegał ŻChZZ u chorych poddawanych alloplastyce stawu biodrowego - badanie EPHESUS [online], www.mp.pl [dostęp 2019-03-26].
  4. Wen-Jun Dong i inni, Fondaparinux vs. enoxaparin for the prevention of venous thromboembolism after total hip replacement: A meta-analysis, „Experimental and Therapeutic Medicine”, 12 (2), 2016, s. 969–974, DOI10.3892/etm.2016.3351, PMID27446305, PMCIDPMC4950621.
  5. Arixtra. Charakterystyka produktu leczniczego [online], Aspen Pharma [dostęp 2019-03-26].
  6. Arixtra [online], Indeks Leków MP [dostęp 2019-03-26].