Przejdź do zawartości

Marek Chmaj

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marek Chmaj
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1969
Przemyśl

Profesor nauk prawnych
Specjalność: prawo konstytucyjne, prawo administracyjne
Alma Mater

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Doktorat

1994 – nauki o polityce
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Habilitacja

2001 – prawo
Uniwersytet w Białymstoku

Profesura

2009

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal XXV-lecia Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów

Marek Chmaj (ur. 13 lipca 1969 w Przemyślu[1]) – polski prawnik i politolog, profesor nauk prawnych, radca prawny, specjalista w zakresie prawa konstytucyjnego oraz prawa administracyjnego, w latach 2019–2023 wiceprzewodniczący Trybunału Stanu.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Zespół Szkół Elektronicznych i Telekomunikacyjnych w Przemyślu. Był członkiem Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej[2]. Studiował na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, na którym ukończył studia magisterskie w zakresie nauk politycznych (1993) i prawa (1994). W 1994 został doktorem nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce na podstawie rozprawy pt. Sejm X kadencji w transformacji systemu politycznego, którą obronił na Wydziale Politologii UMCS. Był stypendystą programu Research Support Scheme (1997–1998) oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (1999). W 2001 na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk prawnych w oparciu o pracę zatytułowaną Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1991–1997 (I i II kadencja). Studium prawnoustrojowe. 11 lutego 2009, mając 39 lat, otrzymał tytuł naukowy profesora nauk prawnych, stając się jednym z najmłodszych profesorów tytularnych w Polsce[3].

Jest autorem lub współautorem ponad 40 książek[4], dwustu publikacji naukowych oraz ponad stu opinii prawnych opracowywanych na zlecenie Sejmu, Senatu, Kancelarii Prezydenta RP i ministerstw.

Jako nauczyciel akademicki był m.in. dziekanem Wydziału Administracji Wyższej Szkoły Gospodarowania Nieruchomościami w Warszawie, kierownikiem Katedry Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie i kierownikiem Katedry Prawa Administracyjnego w Wyższej Szkole Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie. Został również kierownikiem Katedry Prawa Publicznego i Praw Człowieka na Wydziale Prawa Uniwersytetu SWPS w Warszawie i profesorem zwyczajnym tej uczelni.

Wykładał również na uniwersytetach w Castelló de la Plana, Bari, Rydze, Bańskiej Bystrzycy, Barcelos i Sewilli.

Pod jego kierunkiem stopień naukowy doktora uzyskali Marcin Dąbrowski[5], Arkadiusz Myrcha[6] i Piotr Zientarski[7].

Uzyskał uprawnienia radcy prawnego, został członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, arbitrem działającego przy tej izbie sądu polubownego oraz wspólnikiem zarządzającym w kancelarii prawnej „Chmaj i Wspólnicy”.

21 listopada 2019 Sejm IX kadencji z rekomendacji Koalicji Obywatelskiej powołał go na wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu[8] (funkcję tę pełnił do 2023). Został przewodniczącym Zespołu Doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa przy marszałku Senatu X kadencji, a także członkiem Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk kadencji 2020–2023[9].

W październiku 2023, wkrótce przed wyborami parlamentarnymi, stacja telewizyjna TVP Info opublikowała nagranie, zawierające rozmowę Marka Chmaja z prezesem NIK Marianem Banasiem, dotyczącą zapobieżenia powyborczej koalicji Konfederacji (z ramienia której kandydował syn prezesa NIK) z PiS[10][11][12].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

W 2015 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (za wybitne zasługi w pracy naukowo-dydaktycznej w dziedzinie nauk prawnych, za osiągnięcia w kształtowaniu zasad demokratycznego państwa prawa)[13]. W 2016 otrzymał medal Labor Omnia Vincit przyznawany przez Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego, w 2017 został wyróżniony Medalem XXV-lecia Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów[14].

Publikacje książkowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Państwo, ustrój, samorząd terytorialny, Lublin 1997.
  • Ustroje państwowe, Kraków 2000.
  • Wprowadzenie do teorii polityki, Lublin 2001.
  • Teoria partii politycznych, Lublin 2001.
  • Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce. T. 1, Zasady ogólne, Kraków 2002.
  • Wolności i prawa polityczne, Kraków 2002.
  • Prawo administracyjne materialne, Warszawa 2003.
  • Prawo administracyjne: część ogólna, Warszawa 2004.
  • Rządy koalicyjne w III RP, Olsztyn 2006.
  • Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2006.
  • Finansowanie polityki w Polsce na tle europejskim, Toruń 2008.
  • Wolność zrzeszania się w Polsce, Warszawa 2008.
  • Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2010.
  • O demokracji w polskich partiach politycznych, Warszawa 2011.
  • System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011.
  • Administracja rządowa w Polsce, Warszawa 2012.
  • Status prawny rady gminy, Warszawa 2012.
  • Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2016.
  • Zasada tajności głosowania w kodeksie wyborczym, Toruń 2018.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 30, 31, 32, 33, Warszawa 2019.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 11, 13, Warszawa 2019.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 95, 96, Warszawa 2020.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 225, 226, Warszawa 2020.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 102, 103, 104, Warszawa 2020.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 105, 106, 107, 108, Warszawa 2020.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 109, 110, 111, Warszawa 2020.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 61, 62, Warszawa 2020.
  • Komentarz do Konstytucji RP. Art. 97, 98, Warszawa 2020.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Druk nr 23: Lista kandydatów na zastępców przewodniczącego i członków Trybunału Stanu [online], sejm.gov.pl, 19 listopada 2019 [dostęp 2019-11-21].
  2. GPC o przeszłości Marka Chmaja [online], dorzeczy.pl, 20 września 2018 [dostęp 2018-09-21].
  3. Magda Mieśnik, Zasłynął obroną Jacka Rostowskiego i... czerwonym ferrari. Kim jest Marek Chmaj [online], wp.pl, 20 lipca 2018 [dostęp 2018-07-21].
  4. Publikacje [online], chmaj.pl [dostęp 2017-08-25].
  5. Autoreferat [online], wpia.uwm.edu.pl, 2018 [dostęp 2020-02-27].
  6. Arkadiusz Włodawski, Poseł doktorem. Arkadiusz Myrcha obronił się na SWPS [online], tylkotorun.pl, 19 kwietnia 2023 [dostęp 2023-12-28].
  7. Prof. dr hab. Marek Jacek Chmaj, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-09-09].
  8. Sejm powołał nowych członków Trybunału Stanu [online], onet.pl, 21 listopada 2019 [dostęp 2019-11-21].
  9. Komitet Nauk Prawnych PAN [online], pan.pl, styczeń 2020 [dostęp 2020-02-23].
  10. Ujawniamy taśmy Banasia. Nagrania urzędników NIK obciążają Donalda Tuska, tvp.info, 13 października 2023 [zarchiwizowane 2023-10-13].
  11. Adam Zygiel, TVP publikuje taśmy Banasia. „Koszyk prezentów na październik” [online], wp.pl, 13 października 2023 [dostęp 2023-10-13].
  12. Na finiszu kampanii TVP Info publikuje „taśmy” Banasia. Nagrana rozmowa prezesa NIK [online], rp.pl, 13 października 2023 [dostęp 2023-10-13].
  13. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 kwietnia 2015 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2015 r. poz. 510).
  14. I Kongres Przewodniczących Zarządów Terenowych [online], nszzp.pl, 3 maja 2017 [dostęp 2017-08-25].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]