Przejdź do zawartości

Przewodniczący Komisji Europejskiej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przewodniczący Komisji Europejskiej
Ilustracja
Obecny
Obecny Przewodniczący Komisji Europejskiej
Obecna przewodnicząca Ursula von der Leyen
Stanowisko
Organizacja

 Unia Europejska

Data utworzenia

1 stycznia 1958

Pierwszy

Walter Hallstein

Długość kadencji

5 lat

Obecny

Ursula von der Leyen

Obecny od

1 grudnia 2019

Siedziba

Bruksela

Strona internetowa

Przewodniczący[1] Komisji Europejskiej – stanowisko w Unii Europejskiej. Nominuje on komisarzy spośród członków Komisji, może też w razie potrzeby zmieniać ich stanowiska, bądź ich zwalniać. Determinuje porządek obrad KE, tylko on jest również upoważniony do zgłoszenia nowego prawa wspólnotowego[2].

Stanowisko to powstało w roku 1957 na mocy traktatów rzymskich. Obecne prawo przewiduje pięcioletnią kadencję z możliwością jednorazowego powtórzenia. Z dniem 1 grudnia 2019 skończył kadencję Jean-Claude Juncker, członek Europejskiej Partii Ludowej i były premier Luksemburga. 1 grudnia 2019 rozpoczęła się kadencja aktualnej przewodniczącej (trzynastej) – Ursuli von der Leyen, członkini Europejskiej Partii Ludowej i minister w rządzie Angeli Merkel w latach 2005–2019[3].

Przewodniczącymi było: trzech Luksemburczyków, dwóch Włochów, dwóch Francuzów, dwoje Niemców (w tym jedyna kobieta), Belg, Holender, Brytyjczyk, Hiszpan i Portugalczyk.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Budynek Berlaymont w Brukseli, siedziba Komisji Europejskiej.

Odpowiednikiem Komisji Europejskiej w Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali była tak zwana Wysoka Władza, którą powołano za sprawą traktatów paryskich w 1951. W 1957, gdy podpisano traktaty rzymskie, ustanowiono KE (choć nazwa ta przyjęła się dopiero po powstaniu Unii Europejskiej). Przejęła ona część uprawnień Wysokiej Władzy i Komisji Euratomu (które to ostatecznie zlikwidowano w 1967)[4]. Pierwszym przewodniczącym nowego ciała ustawodawczego został Niemiec Walter Hallstein, który od początku skupił swoje wysiłki na podporządkowaniu się kodeksów prawa państw członkowskich prawodawstwu EWG. Z początku nie odnosił zbyt wielu sukcesów, dopiero z czasem, dzięki pomocy aktów i decyzji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, lokalne rządy zaczęły traktować Komisję poważniej[2].

Lista przewodniczących Komisji Europejskiej

[edytuj | edytuj kod]
Lp. Zdjęcie Przewodniczący Objęcie urzędu Złożenie urzędu Partia Partia Narodowa Państwo Komisja
1. Walter Hallstein 1 stycznia 1958 30 czerwca 1967 Chrześcijańscy demokraci

Obecnie EPP

CDU RFN Pierwsza Komisja Waltera Hallsteina
Druga Komisja Waltera Hallsteina
2. Jean Rey 2 lipca 1967 1 lipca 1970 Liberalni demokraci
Obecnie RE
PRL Belgia Belgia Komisja Jeana Reya
3. Franco Maria Malfatti 2 lipca 1970 1 marca 1972 Chrześcijańscy demokraci
Obecnie EPP
DC Włochy Włochy Komisja Franco Malfattiego
4. Sicco Mansholt 22 marca 1972 5 stycznia 1973 Socjaliści
Obecnie S&D
PvdA Holandia Holandia Komisja Sicco Mansholta
5. François-Xavier Ortoli 6 stycznia 1973 5 stycznia 1977 EPD RPR Francja Francja Komisja François-Xaviera Ortolego
6. Roy Jenkins 6 stycznia 1977 19 stycznia 1981 Socjaliści
Obecnie S&D
Laburzyści Wielka Brytania Wielka Brytania Komisja Roya Jenkinsa
7. Gaston Thorn 20 stycznia 1981 6 stycznia 1985 Liberalni demokraci
Obecnie RE
DP Luksemburg Luksemburg Komisja Gastona Thorna
8. Jacques Delors 7 stycznia 1985 24 stycznia 1995 Socjaliści
Obecnie S&D
PS Francja Francja Pierwsza Komisja Jacques’a Delorsa
Druga Komisja Jacques’a Delorsa
Trzecia Komisja Jacques’a Delorsa
9. Jacques Santer 25 stycznia 1995 15 marca 1999[a] EPP CSV Luksemburg Luksemburg Komisja Jacques’a Santera
- Manuel Marín
Tymczasowo
15 marca 1999 17 września 1999 Socjaliści
Obecnie S&D
PSOE Hiszpania Hiszpania Tymczasowa Komisja Manuela Marína
10. Romano Prodi 17 września 1999 22 listopada 2004[b] ELDR
Obecnie RE
Demokraci Włochy Włochy Komisja Romano Prodiego
11. José Manuel Barroso 22 listopada 2004 1 listopada 2014 EPP PSD Portugalia Portugalia Pierwsza Komisja José Manuela Barroso
Druga Komisja José Manuela Barroso
12. Jean-Claude Juncker 1 listopada 2014 1 grudnia 2019 EPP CSV Luksemburg Luksemburg Komisja Jean-Claude’a Junckera
13. Ursula
von der Leyen
1 grudnia 2019 Sprawuje urząd EPP CDU Niemcy Niemcy Komisja Ursuli von der Leyen

Oś czasu

[edytuj | edytuj kod]
Ursula von der LeyenJean-Claude JunckerJosé Manuel BarrosoRomano ProdiManuel MarínJacques SanterJacques DelorsGaston ThornRoy JenkinsFrançois-Xavier OrtoliSicco MansholtFranco Maria MalfattiJean Rey (politician)Walter Hallstein
  1. Santer zrezygnował przed upływem kadencji. Jego funkcję aż do września tymczasowo pełnił Marín, zastąpiony później przez Prodiego.
  2. Kadencja trwała do 31 października 2004. Z powodu opóźnionego powołania komisji Barroso działanie komisji Prodiego przedłużono do 22 listopada 2004.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lub Przewodnicząca.
  2. a b Derk Jan. Eppink, Life of a European mandarin. Inside the commission, Tielt, Belgium: Lannoo, 2007, ISBN 978-90-209-7022-7, OCLC 181088042 [dostęp 2019-11-27].
  3. Von der Leyen tapped to run European Commission [online], POLITICO, 2 lipca 2019 [dostęp 2019-11-27].
  4. European Commission [online], CVCE.EU by UNI.LU, 7 września 2016 [dostęp 2019-11-27] (ang.).